Tại công viên ở một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới, một “tháp” lọc kiểu dáng đẹp đã lặng lẽ thanh lọc không khí xung quanh từ mùa hè năm ngoái. Được đặt tên là Verto, thiết bị cao 5,5 mét (18 foot) giúp giảm mức độ nitơ điôxit và các hạt mịn nguy hiểm ở Vườn ươm Sunder của New Delhi bằng cách lọc 600.000 mét khối không khí mỗi ngày – tương đương với thể tích của 273 khinh khí cầu.
Giờ đây, sau khi thu thập dữ liệu từ nguyên mẫu của họ, các kiến trúc sư đằng sau phát minh này tin rằng dự án của họ có thể được nhân rộng để làm sạch các không gian công cộng lớn, các khu dân cư và thậm chí là toàn bộ thành phố.
Được thiết kế bởi công ty kiến trúc Studio Symbiosis, có văn phòng ở Ấn Độ và Đức, tòa tháp chứa 5 “khối” lọc không khí xếp chồng lên nhau bên trong một lớp vỏ hình học. Vợ chồng đồng sáng lập công ty, Amit và Britta Knobel Gupta, cho biết các thiết bị chạy bằng quạt của họ có thể làm sạch không khí trong bán kính từ 200 đến 500 mét (656 đến 1.640 feet), mặc dù điều này thay đổi tùy thuộc vào tốc độ gió và cách thức mở môi trường xung quanh.
“Bây giờ (những phát hiện từ nguyên mẫu) là những gì chúng tôi mong đợi, chúng tôi sẽ bắt đầu nói chuyện với các cơ quan chính phủ về việc lắp đặt thêm,” Amit nói trong một cuộc gọi video từ New Delhi, tiết lộ rằng công ty cũng đã nói chuyện với những người mua tiềm năng ở các quốc gia từ Uzbekistan đến Pháp và New Zealand. Studio Symbiosis cho biết một công ty xây dựng ở Mỹ đã đặt hàng khoảng 40 tòa tháp để xử lý bụi và các mảnh vụn mịn tại các địa điểm xây dựng.
“Tôi nghĩ (chúng cũng có thể được lắp đặt) ở các công viên công cộng và quảng trường công cộng, nơi mọi người dành thời gian ngoài trời chất lượng,” Britta nói, đồng thời cho biết thêm rằng việc lắp đặt các tòa tháp ở những nơi người vô gia cư ngủ cũng có thể “rất có lợi”.
Lấy tên từ từ tiếng Latinh “vertente” hoặc “xoay”, dạng xoắn của Verto được thiết kế để đẩy càng nhiều không khí càng tốt qua bề mặt thiết bị, nơi nó được hút vào các bộ lọc và đẩy ra ngoài. Sử dụng các bộ lọc từ công ty Mann+Hummel của Đức, các kiến trúc sư của Studio Symbiosis tập trung vào việc tạo ra hình dạng hiệu quả nhất cho các tòa tháp, với các mô hình kỹ thuật số mô phỏng các điều kiện gió khác nhau.
“Tất cả là về tốc độ gió, vì vậy chúng tôi đã xem xét các máy bay phản lực — và cách thức hoạt động của động cơ cánh quạt — cũng như cánh lướt gió của ô tô,” Amit nói, giải thích cách những điều chỉnh nhỏ giúp các tòa tháp trở nên khí động học hơn. “Đó là một quá trình tới lui, về mặt cố gắng để có được hình dạng tối ưu giúp tăng tốc độ gió và diện tích bề mặt.”
Được thiết kế như ‘một sản phẩm đại chúng’
Theo một nghiên cứu trên tạp chí y khoa The Lancet, chỉ riêng trong năm 2019, ô nhiễm không khí được cho là đã gây ra cái chết cho gần 1,6 triệu người ở Ấn Độ. New Delhi thường xuyên bị bao phủ trong sương khói, với khí thải từ phương tiện giao thông, đốt cây trồng và các nhà máy điện đốt than, tất cả đều góp phần làm giảm chất lượng không khí của thành phố.
Viện Ảnh hưởng Sức khỏe có trụ sở tại Hoa Kỳ năm ngoái đã xếp thủ đô của Ấn Độ là thành phố có mức độ tiếp xúc với vật chất dạng hạt mịn, hay PM2,5 cao nhất trên thế giới. Và ngoài tác động trực tiếp của ô nhiễm, hậu quả của biến đổi khí hậu đã gây ra những đợt nắng nóng đã giết chết hơn 24.000 người ở nước này kể từ năm 1992, theo một nghiên cứu được Đại học Cambridge công bố vào tháng trước.
Gia đình Gupta nói rằng họ đã bị thôi thúc hành động bởi những trải nghiệm tiêu cực về ô nhiễm sau khi chuyển đến New Delhi từ London. Amit cho biết: “Hoạt động kinh doanh cốt lõi của chúng tôi là kiến trúc — chúng tôi không muốn tham gia vào lĩnh vực lọc không khí. “Nhưng ô nhiễm ở đây là không thể chấp nhận được. Nó rất tệ.”
Trớ trêu thay, bằng cách sử dụng quạt điện để hút không khí, các tòa tháp đang góp phần – mặc dù không đáng kể – vào chính lượng khí thải mà chúng đang cố gắng giảm thiểu. Để giảm tác động đến môi trường của Verto, Studio Symbiosis đã lắp đặt các quạt “thông minh” tiết kiệm năng lượng, thay đổi tùy theo điều kiện địa phương (chạy chậm lại khi mức độ ô nhiễm thấp hoặc khi gió mạnh cung cấp luồng không khí tự nhiên). Các kiến trúc sư tuyên bố rằng mỗi tòa tháp tiêu thụ điện năng với tốc độ tương đương với máy hút bụi công nghiệp “nhưng với luồng không khí gấp 100 lần”.
Họ cho biết thêm, các bộ lọc cần được thay từ 3 đến 9 tháng một lần và có thể tái chế. Tiếng ồn do tháp tạo ra tối đa là 75 decibel, tương tự như tiếng ồn của máy xay sinh tố tiêu chuẩn trong nhà bếp.
Amit ước tính rằng “có thể cần 100” tòa tháp để lọc không khí khắp trung tâm New Delhi, mặc dù ông cho biết cần phải nghiên cứu thêm và “mô hình quy mô đầy đủ” để tính toán các con số chính xác hơn. Các thiết bị, được làm từ bê tông cốt sợi thủy tinh, cũng được thiết kế để dễ dàng lắp ráp và vận chuyển, với hy vọng chúng có thể được áp dụng trên quy mô lớn.
Britta cho biết: “Chúng được làm từ các mô-đun lặp đi lặp lại, vì vậy chúng tôi không cần quá nhiều khuôn mẫu và chúng tôi có thể đóng gói phẳng và vận chuyển chúng. “Ý tưởng là làm cho sản phẩm này trở thành một sản phẩm đại chúng,” Amit nói thêm.
Phương Linh – Báo Mỹ
Leave a comment