Một nhà hoạt động chính trị Đài Loan đã chính thức bị bắt giữ vì nghi ngờ “ly khai” ở Trung Quốc, hơn 8 tháng sau khi ông bị giam giữ trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trên eo biển Đài Loan.
Yang Chih-yuan, một nhà vận động dân chủ và chính trị gia ủng hộ độc lập, đã bị an ninh nhà nước Trung Quốc bắt giữ tại Ôn Châu thuộc tỉnh Chiết Giang vào tháng 8 năm ngoái, vài giờ sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, bà Nancy Pelosi, kết thúc chuyến thăm đầy rủi ro của mình tới Đài Bắc. Chuyến thăm đã khiến Bắc Kinh tức giận, họ đã trả đũa bằng cách tổ chức nhiều ngày diễn tập quân sự quy mô lớn và bắn tên lửa qua hòn đảo tự trị, đẩy căng thẳng lên cao nhất trong nhiều thập kỷ.
Số phận của Yang vẫn chưa được biết trong nhiều tháng. Nhưng hôm thứ Ba, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Trung Quốc đã thông báo trên mạng xã hội rằng các công tố viên ở Ôn Châu đã phê chuẩn việc bắt giữ Yang với tội danh ly khai, sau khi cơ quan an ninh nhà nước của thành phố kết thúc cuộc điều tra và giao vụ việc cho các công tố viên để “xem xét và truy tố”. Tuyên bố không đề cập đến thời điểm Yang sẽ ra hầu tòa.
Yang Chih-yuan, một nhà hoạt động chính trị Đài Loan, đã chính thức bị bắt giữ tại Trung Quốc với cáo buộc ly khai.
Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan cho biết họ đã nhiều lần liên hệ với chính quyền đại lục về việc giam giữ Yang nhưng không nhận được phản hồi trực tiếp. “Chính phủ nhắc lại rằng Yang vô tội và kêu gọi Đảng Cộng sản Trung Quốc trả tự do cho Yang và cho phép anh ta trở về Đài Loan càng sớm càng tốt,” hội đồng cho biết trong một tuyên bố gửi CNN hôm thứ Ba.
Yang, 33 tuổi, đã hoạt động tích cực trong các phong trào xã hội của Đài Loan hơn một thập kỷ và từng tranh cử một ghế trong cơ quan lập pháp Đài Loan mà ông không giành được. Năm 2019, ông trở thành phó chủ tịch Đảng Quốc gia Đài Loan, một đảng chính trị bên lề ủng hộ nền độc lập của Đài Loan. Theo Bộ Nội vụ Đài Loan, Đảng hiện không còn tồn tại.
Đài truyền hình nhà nước CCTV của Trung Quốc đưa tin vào ngày 3 tháng 8 năm ngoái rằng Yang đã bị cơ quan an ninh nhà nước ở Ôn Châu bắt giữ vì tham gia vào “các hoạt động ly khai” ủng hộ nền độc lập của Đài Loan và gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia.
Đảng Cộng sản cầm quyền của Trung Quốc tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình, mặc dù chưa bao giờ kiểm soát nó, và đã từ chối loại trừ việc sử dụng vũ lực để “thống nhất” hòn đảo này với Trung Quốc đại lục.
Dưới thời nhà lãnh đạo Tập Cận Bình, Trung Quốc đã tăng cường trấn áp các mối đe dọa được nhận thấy từ cả trong và ngoài nước, bắt giữ các công dân Trung Quốc và nước ngoài vì gây nguy hiểm cho “an ninh quốc gia” – một khái niệm được định nghĩa rộng rãi và mơ hồ theo luật pháp Trung Quốc.
Công dân Trung Quốc ngoài lục địa cũng đã bị bỏ tù vì các tội liên quan đến an ninh quốc gia. Ví dụ, nhà hoạt động nhân quyền người Đài Loan Lee Ming-che đã bị kết án 5 năm tù vào năm 2017 vì tội “lật đổ chính quyền”. Lee đã được trả tự do vào năm ngoái sau khi chấp hành xong bản án của mình.
Bị còng tay và áp giải
CCTV cho biết Yang từ lâu đã ủng hộ ý tưởng “Đài Loan độc lập” và thành lập Đảng Quốc gia Đài Loan để thúc đẩy Đài Loan trở thành một quốc gia độc lập, có chủ quyền và là một quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc.
Đài truyền hình đã phát sóng đoạn phim cho thấy một người đàn ông bị còng tay được cho là Yang đang bị hai sĩ quan giữ lại khi cảnh sát kiểm tra điện thoại, ví và các vật dụng cá nhân khác của anh ta.
Trong một báo cáo sau đó, CCTV cho biết Yang đã bị “giám sát tại một địa điểm được chỉ định” từ ngày 4 tháng 8 – một hình thức giam giữ bí mật thường được áp dụng cho các vụ án an ninh quốc gia ở Trung Quốc mà các chuyên gia nhân quyền của Liên Hợp Quốc cho rằng tương đương với cưỡng bức mất tích.
Các nhà chức trách ở Bắc Kinh và Đài Bắc chưa đưa ra bất kỳ lời giải thích nào về lý do tại sao Yang đến đại lục. Tuy nhiên, Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan đã nhắc nhở công dân Đài Loan đánh giá các rủi ro trước khi đi du lịch đến Trung Quốc đại lục, với lý do “các trường hợp tương tự xảy ra nhiều lần gần đây” mà không giải thích chi tiết về các vụ việc.
“Khi dịch bệnh ở cả hai bờ eo biển đang dần thuyên giảm và người dân ở cả hai bên đang hy vọng nối lại các hoạt động trao đổi bình thường, đại lục đã tự ý bắt giữ người Đài Loan, gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của người dân chúng tôi và tạo ra nỗi sợ hãi,” tờ báo viết. “Điều này chắc chắn sẽ gây bất lợi cho các trao đổi và tương tác qua eo biển.”
Tin tức về vụ bắt giữ chính thức của Yang được đưa ra trong bối cảnh mối lo ngại đang gia tăng đối với một nhà xuất bản sách có trụ sở tại Đài Loan, người được cho là đã bị giam giữ tại Trung Quốc kể từ tháng 3, theo Thông tấn xã Trung ương Đài Loan (CNA).
Li Yanhe, được biết đến nhiều hơn với bút danh Fu Cha, đã bị cảnh sát Thượng Hải bắt giữ vào tháng 3, ngay sau khi anh ta đến Trung Quốc để thăm gia đình và giải quyết các vấn đề liên quan đến cư trú, CNA đưa tin.
Tuần trước, một quan chức của Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan cho biết ông Li “an toàn”, nhưng từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết vì lý do mong muốn của gia đình ông.
Theo CNA, một nhóm gồm 40 nhà văn, học giả và nhân viên truyền thông quốc tế và Đài Loan đã đưa ra một tuyên bố chung kêu gọi trả tự do cho Li.
Công ty của Li Gusa Publishing cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Hai trên Facebook rằng họ sẽ ngừng bình luận về vụ việc vì tôn trọng vị trí của gia đình Li nhưng cảm ơn sự ủng hộ của công chúng dành cho Li.
Phương Linh – Báo Mỹ
Leave a comment