Úc là một trong những quốc gia có hệ thống giao thông an toàn nhất thế giới. Để có được điều này thì chính phủ Úc đã đầu tư và đưa ra các quy định vô cùng chặt chẽ về luật giao thông. Bởi vậy điều bạn cần làm khi sống và làm việc tại xứ sở chuột túi đó là học và thi giấy phép lái xe. Quy trình học và thi bằng lái xe ở Úc khá gian nan và tốn kém nếu bạn không tìm hiểu kỹ. Dưới đây là hưỡng dẫn chi tiết dành cho bạn!
Bằng lái xe ô tô ở Úc khác gì với Việt Nam?
Tại Úc, bằng lái xe của bạn có thể được dùng như một loại giấy tờ tùy thân mà không cần dùng đến passport. Bạn có thể sử dụng bằng lái xe để mở tài khoản ngân hàng, đăng ký sim điện thoại, thuê nhà,…và tất cả những vấn đề cần chứng minh danh tính. Điều này giúp bạn thực hiện những hoạt động thường ngày được dễ dàng, nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Việc cấp GPLX ở Úc khác gì với Việt Nam?
Ở Việt Nam, bạn chỉ cần đăng kí thi bằng lái xe thì học một hoặc hai ngày rồi tuần sau đi thi và mất khoảng 3 tháng để được cấp 1 tấm bằng lái xe hoàn chỉnh. Còn ở Úc, nếu bạn muốn lấy được bằng lái xe ô tô thì thường phải trải qua 3 giai đoạn cơ bản với tổng thời gian kéo dài tới 3 năm.
Thông thường việc cấp giấy phép lái xe do Sở giao thông của từng tiểu bang đảm nhận. Có 6 bang ở Úc thì mỗi bang lại có điểm quy định riêng biệt về quy trình. Tuy nhiên trên lý thuyết, người sống tại Úc muốn lấy được bằng lái xe thường phải trải qua 3 giai đoạn cơ bản bao gồm:
- Thi bằng lý thuyết (PrepL)
- Học lái xe 1 năm với giáo viên và người thân
- Thi bằng lái thực tế (pratical driving tests)
Điều kiện để được thi bằng lái xe ở Úc
Để được cấp giấy phép lái xe tại Úc, người thi phải thỏa mãn các điều kiện về độ tuổi. Cụ thể:
- Người từ đủ 16 tuổi có thể thi bằng L với sự giám sát của người có bằng đầy đủ.
- Từ đủ 17-18 tuổi có thể thi giấy phép lái xe P1 tùy theo luật pháp của từng tiểu bang.
- Người thi không thuộc các trường hợp bị cấm hoặc hạn chế lái xe (sức khỏe, kiểm tra mắt…).
Quy trình thi bằng lái xe ở Úc
Ở Úc , mỗi tiểu bang và vùng lãnh thổ sẽ cấp giấy phép lái xe dựa trên các quy tắc riêng của họ. Tuy nhien nhìn chung các bước trong quy trình thi bằng lái xe ô tô của Úc là như sau :
Bước 1: Thi Lý thuyết lái xe (thi bằng L – Learner Permit)
Learner Permit là giấy phép lái xe tạm thời mà người lái xe lần đầu phải có trước khi lấy được bằng lái xe chính thức.
Để đăng ký thi lý thuyết lái xe, bạn có thể đăng ký online hoặc trực tiếp đến tại địa điểm được bang quy định (như NSW Service hoặc Vicroads), sau đó trả phí online để giữ chỗ hoặc bảo đảm còn chỗ vào ngày thi đã chọn.
Bộ đề thi bằng L bao gồm 32 câu trắc nghiệm trên máy tính nhằm kiểm tra những kiến thức liên quan đến an toàn giao thông. Để vượt qua kỳ thi này, bạn phải đúng ít nhất 28/32 câu trắc nghiệm. Các trường hợp gian lận sẽ bị đánh trượt ngay.
Nếu trượt trong kỳ thi bằng L thì bạn sẽ phải thi lại. Còn nếu đỗ thì bạn sẽ được cấp bằng L và có thể lái xe ra đường nhưng phải tuyệt đối tuân thủ các điều kiện đi kèm.
Bước 2: Học lái tập sự (bằng P – Probationary License)
Sau khi thi nhận được bằng L, bạn có thể lái xe ra đường nhưng phải đảm bảo các điều sau:
- Treo tấm bảng chữ L ở đầu xe và đuôi xe, nơi dễ có thể dễ dàng quan sát để các tài xế khác biết bạn chỉ đang ở giai đoạn học lý thuyết (nếu vi phạm lỗi này sẽ bị phạt rất nặng).
- Người có bằng L, khi thực hành lái xe, phải có người bằng Full (giấy phép lái xe đầy đủ) ngồi kèm.
- Tuyệt đối không được sử dụng đồ uống có cồn hay các thiết bị di động khi điều khiển.
- Lái xe không quá 90km/giờ.
Ở giai đoạn này, người có bằng L sẽ được thi lên bằng P để có thể lái một mình không cần giám sát. Để được thi bằng P bạn cần đạt các điều kiện sau:
- Trải qua 120 giờ học lái xe thực tế trên đường (Mốc thời gian này có thể thay đổi theo quy định của tưng bang).
- Giữ bằng L tối thiểu 12 tháng (với người dưới 21 tuổi), 6 tháng (với người từ 21-24 tuổi) và 3 tháng (với người 25 tuổi trở lên).
Ở một số bang thì giai đoạn lái xe tập sự được chia nhỏ ra thành 2 giai đoạn P1 (P đỏ) rồi đến P2 (P xanh). Quy trình cụ thể như sau:
Giai đoạn 1: Thi lấy bằng P1 (P đỏ)
Bằng P đỏ ở Úc sẽ tương đương với bằng lái xe ở Việt Nam. Bạn phải vượt qua phần thi lý thuyết có tên gọi là phần thi Ngăn ngừa rủi ro khi lái xe (Hazard Perception Test- HPT) và phần thi thực hành lái xe (Driving Test – DTvới sự giám sát và chỉ đạo của một giám thị.
Nếu đậu kỳ thi này bạn sẽ được cấp bằng P1 (đỏ). Bạn có thể tự lái xe trên đường mà không cần phải có người bằng full ngồi bên cạnh nữa nhưng vẫn phải đảm bảo các điều kiện như:
- Phải dán tấm bảng chữ P ở đầu và đuôi xe ở nơi dễ nhìn thấy và quan sát.
- Không sử dụng đồ uống có cồn và sử dụng thiết bị cầm tay khi lái xe.
- Không chở hơn một người 16-22 tuổi.
- Chạy tốc độ tối đa cho phép là 90km/giờ.
- Nếu kỳ sát hạch thực hiện trên xe số tự động, thì khi điều khiển xe, lái xe bằng P đỏ cũng chỉ được điều khiển xe số tự động.
Sau khi giữ bằng lái P1 được thời gian tối thiểu là 12 tháng và không vi phạm các lỗi trên thì bạn sẽ được thi lấy giấy phép P2 (P xanh).
Giai đoạn 2: Thi lấy bằng P2 (P xanh)
Việc thi bằng P2 (P xanh) cũng tương tự như P1 với việc bạn phải vượt qua phần thi HPT. Sau khi được cấp cắp P2 thì bạn cũng sẽ phải thực hiện các điều kiện như:
- Treo bảng P xanh phía trước và sau đuôi xe cho dễ nhận diện
- Lái xe với tốc độ tối đa là 100km/giờ.
- Không sử dụng đồ uống có cồn khi lái xe, không sử dụng thiết bị cầm tay khi lái xe.
Sau khi giữ bằng P2 ít nhất hai năm và không vi phạm các hạn chế trên thì bạn được chuyển lên thi lên bằng Full licence.
Bước 3: Thi bằng Full (Driver Qualification Test)
Kỳ thi lấy bằng FULL hay còn gọi là Driver Qualification Test (DQT) cũng là kì thi trực tiếp trên máy tính. Khi vượt qua kỳ thi này và nhận được tấm bằng full, mọi hạn chế sẽ bị gỡ bỏ. Bạn sẽ được đi theo đúng biển chỉ dẫn trên đường, sử dụng điện thoại qua tai nghe Bluetooth hoặc hệ thống loa trên xe, mức độ cồn trong máu cho phép ở mức 0,05 % (tương đương một ly rượu mạnh hoặc một chai bia).
Tài liệu thi lý thuyết lái xe ở Úc (thi bằng L)
Nếu là chưa có kinh nghiệm gì trong việc lái xe thì bạn nên học lý thuyết ở nhà trước để có thể vượt qua kỳ thi bằng L một cách dễ dàng. Bạn có thể truy cập vào trang web của bộ giao thông bang bạn đang ở để xem tài liệu hướng dẫn ôn luyện.
Ngoài ra bạn có thể tham khảo bộ tài liệu thi lý thuyết lái xe sau đây:
Sau khi ôn luyện tài liệu, bạn có thể thử khả năng của mình bằng cách truy cập https://www.service.transport.qld.gov.au/practiceroadrulestest/public/Welcome.xhtml?dswid=-4250 để thi thử. Bộ câu hỏi này được tạo ra dựa trên bài thi thật.
Kinh nghiệm thi thực hành lái xe tại Úc
Với bài thi thực hành lái xe ở Úc, bạn sẽ có giám khảo ngồi bên để quan sát và chấm điểm. Mỗi bang có quy đình về số điểm đậu và cách chấm điểm khác nhau. Ví dụ ở Bắc Úc (NT) thì bài thi thực hành lái xe ở NT có 25 mục tương ứng với 100 điểm. Các mục này sẽ do giám khảo ngồi bên cạnh bạn yêu cầu và sẽ chấm điểm dựa trên khả năng của bạn. Bạn sẽ vượt qua bài thi thực hành nếu đạt 90/100 điểm.
Ngoài ra, có một số lỗi nghiêm trọng bạn cần đặc biệt chú ý. Bởi nếu vi phạm một trong những lỗi này thì bạn sẽ trượt ngay cho dù điểm bạn đạt được có cao như thế nào. Cụ thể:
- Không tuân thủ tín hiệu đèn và biển báo giao thông
- Không nhường đường khi cần thiết
- Va chạm với xe khác, người đi bộ hoặc vật thể
- Thực hiện các hành động phạm luật (như đi ngược chiều)
- Vượt quá tốc độ
- Các hành động nguy hiểm cần sự can thiệp của giám khảo (nếu giám khảo phải dùng phanh phụ thì coi như bạn chắc trượt luôn rồi )
- Gây ra tình huống nguy hiểm ( như phanh gấp không có lý do hợp lý)
- Không duy trì điều khiển phương tiện tốt
- Không thực hiện các nguyên tắc an toàn để tránh tai nạn
- Không nhường đường cho xe cứu thương, cứu hỏa…
- Không tuân theo chỉ dẫn người điều khiển giao thông
- Thường xuyên quên xi nhan
- Từ chối thực hiện bất kỳ yêu cầu nào của giám khảo
- Lặp lại thất bại khi thực hiện yêu cầu của giám khảo
- Ngăn cản giao thông và người đi bộ không hợp lý (dừng xe ở vạch đi bộ sang đường)
- Nhận sự trợ giúp của người khác trong lúc thi
- Không đỗ xe đúng tiêu chuẩn quy định ( giám khảo có thể lừa bạn đỗ xe vào những chỗ cấm đỗ, chỗ dành cho nguồi khuyết tật,vv,… nếu bạn vẫn ngây thơ thực hiện theo là trượt)
- Không giữ khoảng cách an toàn ( với xe khác )
- Thường xuyên quên không thực hiện các quan sát yêu cầu
Chi phí lái xe ở Úc
Chi phí đăng ký thi bằng lái ở Úc nhìn chung thì khá rẻ, chỉ khoảng $60.25. Tuy nhiên chi phí học lái khá cao, giao động trong khoảng $50- $ 80/buổi. Để tiết kiệm thì bạn có thể nhờ người có kinh nghiệm dạy kèm. Nếu bạn học nhanh thì tầm 3 4 buổi là bạn đã có thể thi thực hành.
Ngoài ra còn có Lệ phí thi và chi phí làm bằng tùy theo quy đình của mỗi bang.
Bằng lái xe Việt Nam có dùng được ở Úc không?
Tin vui cho bạn là bằng lái xe Việt Nam sử dụng được tại Úc nếu vẫn còn hiệu lực. Hầu hết các vùng lãnh thổ và các tiểu bang như Lãnh thổ thủ đô Úc, Lãnh thổ phía Bắc, New South Wales, Nam Úc,… đều chấp nhận giấy phép lái xe nước ngoài khi còn hiệu lực. Hiện bằng Việt Nam đã có phần tiếng Anh nên bạn sẽ không cần bản dịch mà có thể sử dụng.
Tuy nhiên theo quy định của Úc thì bằng lái xe quốc tế chỉ có hiệu lực trong khoảng thời gian nhất định (từ 6 tháng đến 1 năm). Do đó nếu bạn là công dân Úc hay có ý định sinh sống và làm việc lâu dài tại đất nước này thì bạn cần học và thi bằng lái xe của Úc.
Ngoài ra nếu đã có bằng lái xe ở Việt Nam thì khi muốn lấy bằng lái xe Úc, bạn sẽ được thi bằng full luôn mà không phải trải qua các quy trình ở trên. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian.
Những lưu ý khi thi bằng lái xe ở Úc
- Đọc kĩ tài liệu tham khảo trong quá trình thi lý thuyết và thực hành.
- Quan sát cẩn thận các tình huống trên đường, tuân thủ theo các biển báo, luật giao thông,thực hành lái xe đúng kỹ thuật.
- Các phần cơ bản phải thực hiện trong suốt quá trình thi on road test ( cần làm theo những gì mà giám khảo yêu cầu).
- Thi ở khu vực nào thì chịu khó mang xe ra khu đó đi cho nhớ đường.
- Khi chuyển sang một đường mới thì nhớ là chuyển đến lane phía trong cùng bên trái
- Phải luôn gắn khung hình chữ P ở đầu và đuôi xe ở nơi người khác dễ dàng trông thấy
- Không được sử dụng đồ uống có cồn, không được phép sử dụng thiết bị cầm tay như điện thoại di động khi lái xe.
- Không chở hơn một người 16-22 tuổi và hạn chế tốc độ ở mức 80 km/h.
Trên đây là những điều cần biết khi học và thi bằng lái xe ở Úc. Hy vọng hữu ích cho bạn!
Thanh Tâm – Báo Mỹ
Leave a comment