Ông Barack Obama đã khen ngợi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vì phong thái “mạnh mẽ và tự tin” của ông, trong khi ông đổ lỗi cho người kế nhiệm vì căng thẳng đáng kể giữa Mỹ và Trung Quốc.
Cựu tổng thống Mỹ đã bắt đầu loạt bài nói chuyện rất được mong đợi của mình tại Úc vào tuần trước với cựu Ngoại trưởng Úc Julie Bishop để thảo luận về vai trò lãnh đạo và tương lai của thế giới, bao gồm cả sự trỗi dậy của Trung Quốc, Nga và Ukraine.
Bất chấp sự khác biệt về hệ thống chính trị giữa hai nước, ông Obama khen ngợi nhà lãnh đạo Trung Quốc và cho biết ông rất ấn tượng khi ông Tập Cận Bình không phát biểu từ các ghi chú được chuẩn bị trước trong thời gian hai người làm việc cùng nhau.
“Chúng tôi thực sự đã có một loạt các cuộc trò chuyện quan trọng và những cuộc trò chuyện thẳng thắn xung quanh cách quản lý mối quan hệ Mỹ – Trung và đôi khi những cuộc trò chuyện đó rất khó khăn, nhưng tôi vẫn cảm thấy có thể khiến Trung Quốc ủng hộ một hệ thống dựa trên luật lệ.”
Ông Obama cho biết Trung Quốc bắt đầu thay đổi sau khi ông rời nhiệm sở, với việc nước này bắt đầu đàn áp các quyền tự do bên trong biên giới của mình sau khi ông Tập Cận Bình cảm thấy rằng ông Donald Trump sẽ khoan dung hơn.
“Với việc người kế nhiệm của tôi đến, tôi nghĩ ông ấy (Tập Cận BÌnh) đã nhìn thấy cơ hội vì tổng thống Mỹ dường như không quan tâm nhiều đến một hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ,” ông Obama nói.
“Và do đó, tôi nghĩ rằng thái độ của Trung Quốc cũng vậy, chúng ta có thể tận dụng lợi thế của những gì dường như là khoảng trống quốc tế về rất nhiều vấn đề này.” Ông nói rằng mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang “căng thẳng đáng kể” và những căng thẳng đó “sẽ không sớm biến mất”.
“Thực tế của vấn đề là, nếu Trung Quốc bắt đầu tuyên bố chủ quyền với những gì trước đây là vùng biển quốc tế, điều đó sẽ gây khó khăn cho các nước láng giềng và cho tất cả mọi người, về lâu dài, tôi thậm chí không nghĩ điều đó sẽ tốt cho Trung Quốc.”
Về cuộc chiến của Nga với Ukraine, ông Obama nói đó là một phần của “cuộc cạnh tranh rộng lớn hơn đang diễn ra trên khắp thế giới”. Ông cảnh báo các vấn đề gây khó khăn cho chính trị toàn cầu sẽ không biến mất sau thất bại của Nga.
Thụy Trang – Báo Mỹ
