Các nhà lãnh đạo của Mỹ, Anh và Úc sẽ gặp nhau tại Mỹ vào tuần tới để thảo luận về chính sách đối ngoại và an ninh trước một thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân dự kiến nhằm chống lại sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.
Sau 18 tháng đàm phán, người ta dự đoán rằng Úc sẽ tiết lộ kế hoạch mua 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, điều mà Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã gọi là “bước nhảy vọt lớn nhất” về khả năng phòng thủ trong lịch sử của đất nước ông.
Thỏa thuận này là một phần của hiệp ước an ninh khu vực non trẻ giữa Úc, Anh và Mỹ được gọi là AUKUS. Người phát ngôn của Thủ tướng Anh Rishi Sunak cho biết: “Thủ tướng sẽ đến Mỹ vào thứ Hai tuần tới để thảo luận về AUKUS với Tổng thống Biden và Thủ tướng Úc”.
Chính phủ Vương quốc Anh cũng sẽ công bố bản đánh giá tích hợp về chính sách an ninh, quốc phòng và đối ngoại vào ngày hôm đó. Lần cập nhật cuối cùng cách đây hai năm được coi là toàn diện nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh và được thực hiện khi London điều chỉnh lại chính sách đối ngoại thời hậu Brexit.
London khẳng định liên minh quốc phòng mới không có ý định thù địch với bất kỳ quốc gia nào khác. Nhưng nó đã được nhiều người coi là một phản ứng của phương Tây trước mối lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực cũng như tốc độ và quy mô mở rộng quân sự của Bắc Kinh.
Kể từ tháng 9 năm 2021, các đối tác của AUKUS đã diễn ra các cuộc đàm phán bí mật về cách trang bị cho quân đội Úc công nghệ đẩy hạt nhân nhạy cảm. Úc không có chuyên môn để chế tạo tàu ngầm hạt nhân của riêng mình – vốn có tầm hoạt động rộng và khả năng tấn công mạnh mẽ và phải mua chúng từ Mỹ hoặc Anh.
Thỏa thuận mới nổi đã khiến một số đồng minh khu vực lớn nhất của Úc lo lắng, cả Indonesia và Malaysia đặt câu hỏi liệu nó có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hay không.
Trong khi các tàu ngầm sẽ được cung cấp năng lượng bởi một lò phản ứng hạt nhân, Úc đã loại trừ khả năng trang bị vũ khí hạt nhân cho chúng. Hợp đồng tàu ngầm dự kiến trị giá hàng chục tỷ USD, nhưng các chuyên gia cho rằng tầm quan trọng của nó vượt xa các công việc được tạo ra và các khoản đầu tư được cam kết.
Tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân rất khó bị phát hiện, có thể di chuyển quãng đường dài trong thời gian dài và có thể được trang bị tên lửa hành trình tinh vi. Điều đó sẽ cho phép Úc tiến hành các cuộc tấn công hoặc phản công sâu vào lãnh thổ của kẻ thù mà không cần cảnh báo trước.
Bắc Kinh đã lên tiếng phản đối sâu sắc dự án mà họ coi là “nguy hiểm” và được thiết kế để dồn Trung Quốc vào chân tường.
Thụy Trang – Báo Mỹ