Nếu chính phủ Mỹ không thể tiếp tục vay tiền để trả nợ, các doanh nghiệp có thể phá sản, thị trường tài chính sụp đổ, và nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể rơi vào tình trạng vỡ nợ.
Trong tháng 5 vừa qua, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã tiết lộ rằng dự đoán chính xác nhất của cơ quan này là Mỹ có thể đối mặt với tình trạng vỡ nợ sớm nhất vào ngày 1/6.
Trong suốt nhiều tuần qua, Tổng thống Joe Biden và các nghị sĩ đảng Cộng hòa vẫn không đồng ý về việc tăng trần nợ công của chính phủ Mỹ, hiện đang ở mức 31.400 tỷ USD.
Nước này đã đạt đến giới hạn cho vay theo quy định vào tháng 1. Từ đó đến nay, Bộ Tài chính Mỹ đã phải sử dụng các biện pháp kế toán đặc biệt để cung cấp tiền mặt.
Khoảng 60% nhà đầu tư tham gia khảo sát MLIV Pulse cho biết rủi ro vỡ nợ của Chính phủ Mỹ hiện đang cao hơn so với năm 2011 – thời điểm xảy ra cuộc khủng hoảng nợ công tồi tệ nhất trong lịch sử Mỹ.
“Hiện tại, rủi ro đang ở mức cao chưa từng thấy, trong bối cảnh cử tri và các thành viên Quốc hội Mỹ đang có sự chia rẽ sâu sắc”, nhận xét Jason Bloom, giám đốc tại Invesco. “Cách mà hai bên tham gia vào vấn đề cho thấy khả năng họ không thể hành động cùng nhau đúng thời điểm.”
MLIV Pulse là một cuộc khảo sát hàng tuần của Bloomberg News, được thực hiện trên thiết bị đầu cuối và trực tuyến, bởi nhóm Markets Live của Bloomberg, với sự tham gia của độc giả.
Cuộc khảo sát tuần này đã thu thập ý kiến từ 637 nhà đầu tư trên toàn cầu, bao gồm cả nhà đầu tư chuyên nghiệp và nhỏ lẻ, tập trung chủ yếu ở các thị trường mới nổi.
Viễn cảnh “u ám” đáng lo ngại…
Theo bà Yellen, trong trường hợp Mỹ vỡ nợ, thành quả mà nước này đã đạt được trong quá trình phục hồi từ đại dịch sẽ bị đe dọa. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, sự kiện này sẽ gây ảnh hưởng đến nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Một cuộc vỡ nợ sẽ đặt dấu chấm hết cho sự thống trị kinh tế toàn cầu của Mỹ và có thể gây ra cuộc suy thoái toàn cầu. Đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp, việc Mỹ vỡ nợ có thể dẫn đến tăng lãi suất cho các khoản vay mua xe, thế chấp và thẻ tín dụng.
Theo Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell, việc Mỹ vỡ nợ không chỉ là vấn đề khi nó đã xảy ra, mà nguy cơ này đã tồn tại từ trước.
Ông Powell nhấn mạnh rằng “Không nên tin rằng Fed có thể cứu nền kinh tế, hệ thống tài chính và danh tiếng của Mỹ trên toàn cầu khỏi những thiệt hại mà sự kiện này gây ra”.
Mặc dù việc nền kinh tế lớn nhất thế giới vỡ nợ có thể dường như không thể xảy ra, nhưng đây là một khả năng có thể nghĩ đến vào thời điểm hiện tại.
Kinh tế sẽ chịu động lắc và thị trường chứng khoán sẽ trải qua những biến động nghiêm trọng.
“Bài học về trần nợ trong quá khứ đã được rút ra. Chờ đến phút cuối để dừng hoặc tăng giới hạn nợ có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến lòng tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng, tăng lãi suất vay ngắn hạn cho người dân và có tác động tiêu cực đến xếp hạng tín nhiệm của Mỹ”, bà Yellen đã lập luận.
Theo bà Yellen, thực tế là chi phí vay của Bộ Tài chính cho các chứng khoán đáo hạn đầu tháng 6 đã tăng đáng kể.
Mỹ đã từng đối mặt với nguy cơ vỡ nợ vào năm 2011, dẫn đến việc mất đi xếp hạng tín nhiệm AAA. Thời điểm đó, nền kinh tế và thị trường Mỹ trở nên bất ổn, theo lời các CEO nhấn mạnh.
“Thị trường chứng khoán đã giảm giá 17% trong hơn một năm. Theo báo cáo của Moody’s, tình hình không ổn định đã khiến mất đi 1,2 triệu việc làm, tỷ lệ thất nghiệp tăng 0,7 điểm phần trăm, và nền kinh tế thu hẹp 180 tỷ USD so với kịch bản không có nguy cơ vỡ nợ”, các CEO lưu ý.
Việc Mỹ vỡ nợ cũng sẽ có ảnh hưởng đến các chương trình an sinh xã hội như An Sinh Xã Hội, Medicare, trợ cấp cho cựu chiến binh và lương của quân đội Mỹ.
Các cơ quan chính phủ chưa được phê duyệt ngân sách có thể buộc phải cho phép nhân viên nghỉ phép không lương. Các nhân viên chính phủ cần thiết sẽ phải làm việc mà không nhận lương.
Hơn nữa, vị trí lãnh đạo toàn cầu và khả năng bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ cũng sẽ bị ảnh hưởng. “Chúng ta không thể để điều này xảy ra”, bức thư nhấn mạnh.
Nếu Mỹ vỡ nợ, theo cuộc khảo sát gần đây của Bloomberg, các nhà đầu tư nhỏ lẻ có xu hướng lựa chọn Bitcoin thay vì USD như một tài sản “trú ẩn”.
Nếu xảy ra vỡ nợ, vàng được đứng đầu danh sách các tài sản mà các nhà đầu tư lựa chọn, với 51,7% nhà đầu tư chuyên nghiệp và 45,7% nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Thứ hai trong danh sách là trái phiếu kho bạc Mỹ, được 14% nhà đầu tư chuyên nghiệp và 15,1% nhà đầu tư nhỏ lẻ quan tâm.
Bitcoin đứng thứ ba với tỷ lệ lần lượt là 7,8% và 11,3%, trong khi đó tỷ lệ lựa chọn USD là 7,8% nhà đầu tư chuyên nghiệp và 10,2% nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Cuộc khảo sát MLIV Pulse của Bloomberg cũng cho thấy 41% nhà đầu tư dự báo đồng đô la sẽ suy yếu khi Chính phủ Mỹ vỡ nợ, và điều này có thể tăng cường xu hướng phi đô la trên toàn cầu.
Trong khi đó, trong giai đoạn căng thẳng tài chính gần đây của Mỹ, đặc biệt là cuộc khủng hoảng ngân hàng do sụp đổ của ngân hàng Silicon Valley Bank, tiền ảo Bitcoin đã ghi nhận xu hướng tăng giá trị.
Theo phân tích của ngân hàng Standard Chartered, điều này chủ yếu là do cơ chế phi tập trung của Bitcoin. Ngân hàng này dự báo rằng việc Chính phủ Mỹ vỡ nợ có thể đẩy giá Bitcoin tăng thêm khoảng 20.000 USD.
Đối với vàng, nhiều nhà phân tích cũng dự báo rằng giá vàng sẽ tăng mạnh trong trường hợp xảy ra vỡ nợ tại Mỹ. Sự suy yếu của đồng USD có thể hỗ trợ giá vàng, cùng với việc nhiều ngân hàng trung ương tiếp tục mua vàng và các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ trên toàn cầu.
Các nhà đầu tư có xu hướng mua vàng và cổ phiếu công nghệ vì tin rằng những tài sản này sẽ cung cấp một phương án bảo vệ trước nguy cơ suy thoái của nền kinh tế Mỹ trong năm nay, theo các chiến lược gia của ngân hàng lớn nhất Mỹ, JPMorgan Chase.
Đối với trái phiếu kho bạc, ngân hàng UBS dự báo rằng giá trái phiếu này sẽ tăng lên khi vấn đề vượt mức trần nợ không được giải quyết. Điều này có thể dẫn đến suy thoái kinh tế và nhà đầu tư sẽ tiếp tục xem trái phiếu Chính phủ Mỹ như một “kênh trú ẩn” tương đối an toàn.
Sau vàng, trái phiếu kho bạc, Bitcoin và USD, các nhà đầu tư tham gia khảo sát có xu hướng lựa chọn các tiền tệ “trú ẩn” truyền thống như Yên Nhật, Franc Thụy Sỹ.
Phương Linh – Báo Mỹ
Leave a comment