(Báo Mỹ) – Các chuyên gia y tế, chính trị và xã hội Mỹ miêu tả số ca tử vong vượt 100.000 ở nước này là thảm kịch, lo ngại về diễn biến tiếp theo của Covid-19.
Ngày 27/5, Mỹ ghi nhận hơn 100.500 người chết do nCoV, hơn 1,7 triệu người nhiễm, tăng lần lượt hơn 720 và hơn 18.800 trường hợp trong 24 giờ. Nước này tiếp tục là vùng dịch lớn nhất thế giới.
“Việc Mỹ ghi nhận ca tử vong do Covid-19 lớn hơn bất cứ nước nào khác là điều đáng buồn và gây lo lắng. Ít người nghĩ đến con số 100.000 này hồi đầu năm”, Tiến sĩ Brandon Brown, Trường Y khoa, Đại học California, Mỹ, nói với VnExpress. Brown cho hay số người chết do nCoV ở Mỹ tính theo tuần hiện cao hơn số người chết do ung thư và bệnh tim.
Cũng bày tỏ lo ngại, Ogbonnaya Omenka, chuyên gia về y tế công cộng, Đại học Butler, Indiana, cho rằng số người chết có thể cao hơn dữ liệu được công bố do các bang áp dụng cách tính khác nhau.
Bên cạnh đó, những người thuộc các cộng đồng thiểu số, như người da màu, nhiễm bệnh nhưng không đến viện để khám và qua đời nên không được tính vào tổng ca tử vong.
Theo Joe Wert, giáo sư khoa học chính trị, Đại học đông nam Indiana, Mỹ, giữa tháng 4, ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ được dự báo ở mức 60.000 nhưng nó nhanh chóng bị phủ nhận. Các nhà nghiên cứu đưa ra nhiều mô hình dự đoán nhưng cái sau lại thay thế cái trước.
“Không ai biết tình hình dịch bệnh ở Mỹ sẽ ra sao, có bao nhiêu người sẽ nhiễm và qua đời. Số ca tử vong hiện nay thật bi thảm và đáng thất vọng”, Wert nói.
So sánh ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ với các dịch bệnh khác, Giáo sư Richard Larson, chuyên gia về dữ liệu và xã hội, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Mỹ, cho biết con số 100.000 từng xảy ra. Cúm gà do virus H2N2 năm 1957 khiến 116.000 người Mỹ chết; đại dịch do virus H3N2 năm 1968 khiến 100.000 người qua đời.
“Mỗi cái chết là một thảm kịch. Chúng ta đang chứng kiến hơn 100.000 thảm kịch do Covid-19”, Larson nói.
Dự báo về diễn biến sắp tới, Omenka ở Đại học Butler cho rằng số ca nhiễm ở Mỹ sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh hầu hết các bang đang tái mở cửa.
Khi hoạt động của người dân trở lại bình thường, chấm dứt biện pháp cách biệt cộng đồng, virus sẽ có cơ hội lây lan.
Số ca tử vong vẫn được ghi nhận từ New York đến Indiana, Ohio, và sẽ không biến mất trong ngày một ngày hai.
“Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu số người chết ở Mỹ lên đến 200.000 vào cuối năm nay”, Omenka nói.
Brown cảnh báo nguy cơ xảy ra làn sóng Covid-19 thứ hai, có quy mô lớn hơn ở Mỹ, khi chính quyền nới lỏng các hạn chế chặn dịch.
Giáo sư Larson lưu ý làn sóng Covid-19 thứ ba có thể xuất hiện vào đầu năm 2021. Ông cho biết đại dịch cúm do virus H1N1 năm 1918 từng có ba làn sóng, trong đó đợt sóng thứ hai là tồi tệ nhất.
Hậu quả mà Mỹ đang gánh chịu, theo giáo sư Wert, là nền kinh tế bị tàn phá, tỷ lệ thất nghiệp cao nhất kể từ Đại Suy thoái. Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố nước này mất hơn 20 triệu việc làm trong tháng 4.
Đây là mức sụt giảm đột ngột và cũng là lớn nhất kể từ khi số liệu này được theo dõi năm 1939. Tranh cãi về tái mở cửa sẽ là vấn đề lớn ảnh hưởng đến bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 và cả bầu cử ở cấp bang.
Tuy nhiên, Wert dự đoán Tổng thống Trump sẽ không thua trong bầu cử, vì dịch bệnh vẫn hoành hành trên phạm vi toàn cầu. Ông ví Trump như “Tổng thống trong thời chiến”.
Đồng tình rằng Trump vẫn có cơ hội chiến thắng trong bầu cử tổng thống tháng 11, Dean Spiliotes, Đại học Nam New Hampshire, cho biết Trump đang có tỷ lệ người dân ủng hộ tương đối ổn định, ở mức 45%.
Tuy nhiên, Spiliotes cho rằng nghi vấn lớn nhất hiện nay với chính trị Mỹ là cách cử tri nhìn nhận về mối liên quan giữa biện pháp Tổng thống Trump kiểm soát dịch bệnh và tổng số người chết do nCoV.
Kết quả bầu cử Tổng thống vào tháng 11 sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc người dân Mỹ coi số ca tử vong là thấp hơn dự đoán, hay họ đổ lỗi cho Trump vì hành động chậm trễ.
Trump ngày 28/5 cho rằng con số 100.000 người chết là thấp hơn dự đoán, khi Trường Hoàng gia London, Anh, ước tính 2,2 triệu người Mỹ có thể thiệt mạng do Covid-19.
Những người chỉ trích Tổng thống lại dẫn số liệu từ các nghiên cứu khác, trong đó Đại học Columbia cho rằng ca tử vong có thể giảm khoảng 30.000 nếu Trump xử lý nhanh hơn.
“Nước Mỹ đang bị chia rẽ sâu sắc về tranh luận này”, Spiliotes nói.
Về mặt xã hội, Wert cho rằng Covid-19 xuất hiện khiến người dân Mỹ không dám đến bệnh viện để điều trị các bệnh khác vì sợ nhiễm virus và các ca tự tử có thể tăng lên.
US News đưa tin tỷ lệ tự tử tăng mạnh tại hạt Benton, bang Washington kể từ khi dịch tràn đến. Nạn nhân chủ yếu là người trong độ tuổi 30 – 40.
CNN dẫn một nghiên cứu đầu tháng 5, ước tính số người tự tử và lạm dụng thuốc, rượu do ảnh hưởng của Covid-19 có thể lên đến 75.000.
Để hạn chế thiệt hại do Covid-19, Omenka cho rằng Mỹ cần tăng cường trao đổi để người dân Mỹ không hiểu rõ hiệu quả của việc “hạn chế ra đường”.
Dường như người dân không thực hiện do chính quyền không cung cấp dữ liệu thuyết phục.
Bên cạnh đó, nhà chức trách cần có cách phù hợp để truy dấu vết các ca nghi nhiễm nCoV, tránh nguy cơ giấu bệnh do lo ngại về quyền riêng tư.
Omenka đề cao phương pháp của Indiana khi bang này lập Lực lượng chuyên trách xử lý Covid-19 đồng thời với kế hoạch tái mở cửa.
Theo Tiến sĩ Brown, để chặn làn sóng Covid-19 thứ hai, chính phủ Mỹ nên duy trì xét nghiệm và các biện pháp chặn dịch gồm bảo đảm người dân giữ khoảng cách, đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên. Thông điệp này cần nhất quán ở cấp liên bang và địa phương.
“Số ca tử vong ở Mỹ có thể thấp hơn nhiều nếu chính quyền hành động sớm hơn”, ông nói.
Theo Vnexpress